Thưa Thầy kính yêu,
Thầy nói rằng chứng ngộ có thể xảy ra bất kì khoảnh khắc nào. Với tôi điều đó cảm thấy giống như quá trình rất chậm của việc học và trở nên nhận biết về những phần vô ý thức của bản thể tôi. Thầy có gì để nói về điều này không?
Dharmapriya, chứng ngộ không phải là quá trình học đâu; ngược lại, nó là quá trình dỡ bỏ. Bất kì cái gì bạn biết đều phải vứt đi. Tri thức, tâm trí thông thái, phải bị từ bỏ.
Nếu nó là quá trình học, thế thì chắc chắn nó sẽ cần thời gian, nó sẽ dần dần. Nhưng nếu nó là vấn đề vứt bỏ cái gì đó thì nó không dần dần, nó không cần dần dần. Bạn đơn giản vứt nó đi ngay.
Có lần chuyện xảy ra:
Một người tới Sri Ramakrishna với mười nghìn đồng tiền vàng để cúng dường ông ấy. Ramakrishna chấp nhận cúng dường của ông ta và rồi nói, "Bây giờ những đồng tiền này là của ta - ông ra sông Hằng và ném tất cả chúng xuống sông đi." Ramakrishna sống trong ngôi đền ngay trên bờ sông Hằng.
Người này bị choáng quá. "Mười nghìn đồng vàng, đồng vàng thỏi, và thằng ngu này nói, 'Vứt chúng xuống sông!' Và mình bao giờ cũng nghĩ rằng con người này đã trở nên chứng ngộ - ông ấy đơn giản điên!" Ông ta ngần ngại.
Ramakrishna nói, "Khi ông đã cúng dường chúng cho ta chúng không còn thuộc vào ông nữa. Sao ông ngần ngại? Ta có thể phái ai đó khác đi ném chúng. Xin mời ông đi."
Người này đi, tất nhiên ngần ngại, và ông ta không quay lại. Một giờ trôi qua. Ramakrishna hỏi, "Cái gì xảy ra cho người đó? Ông ta đã trốn đi với những đồng tiền đó sao? Đi và hỏi xem sao."
Ai đó được phái đi. Có đám đông lớn ở đó, ông ta đã tụ tập một đám đông lớn, và ông ta đang ném từng đồng tiền, từng đồng một, và đếm chúng!
Khi Ramakrishna được kể lại, "Đây là điều đang xảy ra - nó có thể mất thêm vài giờ nữa," Ramakrishna đích thân đi ra, đánh vào đầu người này và nói, "Anh có điên hay cái gì không đấy? Khi anh thu thập đồng tiền, tất nhiên anh thu thập từng đồng một, nó là quá trình dần dần. Nhưng khi anh ném chúng đi, sao anh đếm? Ném cả gói đi chứ! Dù chúng là mười nghìn hay ít hơn chút, có thành vấn đề gì. Sông Hằng sẽ không chú ý gì về điều đó đâu!"
Đây là tình huống đó. Khi bạn chấm dứt thu thập tri thức bạn cũng dỡ bỏ dần, không phải bởi vì dỡ bỏ phải làm chậm. Đó chỉ là tâm trí níu bám của bạn. Chính tâm trí không muốn từ bỏ tri thức, do đó nó cứ trì hoãn. Nó tìm những cách hợp lí hoá hay.
Ý tưởng về chứng ngộ dần dần là một trong những cách hợp lí hoá hay nhất, và nó hấp dẫn tâm trí bởi vì tất cả những cái tâm trí biết đều dần dần. Toàn thể ngôn ngữ của tâm trí là ngôn ngữ của thời gian. Bất kì cái gì tâm trí có thể làm được đều phải được làm theo thời gian, nó cần thời gian.
Nhưng chứng ngộ không xảy ra theo thời gian. Khi tôi nói nó có thể xảy ra trong khoảnh khắc, xin đừng hiểu lầm tôi - khoảnh khắc không phải là một phần của thời gian chút nào! Tôi đang nói nó có thể xảy ra ngay lập tức; nó không cần thời gian chút nào, thậm chí không một khoảnh khắc nào được cần. Nó có thể xảy ra bây giờ... nhưng bạn níu bám. Bạn nói, "Làm sao nó có thể được? Tôi phải dần dần, dần dần trở nên tỉnh táo, nhận biết, có tính thiền. Theo từng chùm một tôi phải biến đổi bản thể vô ý thức của mình. Tôi phải vứt bỏ tham lam, giận dữ, thèm khát, ghen tị, sở hữu, hận thù, và có cả nghìn lẻ một thứ, và từng thứ đều sẽ cần thời gian. Tôi phải vứt bỏ sợ hãi, tôi phải vứt bỏ đồng nhất của mình với thân thể và tâm trí, tôi phải vứt bỏ gắn bó của mình..." Và danh sách này gần như vô hạn. Sẽ phải đến vĩnh hằng bạn mới trở nên chứng ngộ; thực tế, bạn sẽ không bao giờ trở nên chứng ngộ. Chính ý tưởng rằng nó sẽ là quá trình dần dần chỉ là chiến lược của tâm trí để trì hoãn nó.
Chứng ngộ bao giờ cũng bất thần. Nó là vấn đề hiểu biết, sáng suốt, chói sáng. Nó giống như sét bất thần. Nó bao giờ cũng xảy ra kiểu như thế.
Phật Gautam đã cố gắng vì chứng ngộ trong sáu năm; nó là quá trình dài lâu. Ông ấy đã theo nhiều phương pháp, nhiều con đường. Ông ấy đã làm bất kì cái gì nhân loại có thể làm, nhưng chẳng cái gì xảy ra. Ông ấy đã đi trong vòng tròn; ông ấy đã ở nơi ông ấy đã bắt đầu, ông ấy đã không đi đâu khác cả. Ông ấy đã trở nên mệt mỏi, hoàn toàn mệt mỏi. Cuối cùng một tối sự chói sáng bất thần này đã xảy ra cho ông ấy là toàn thể nỗ lực của ông ấy đều không liên quan.
Chứng ngộ không phải là cái gì đó như thành tựu; người ta không thể đạt tới nó được. Người ta phải biến mất để nó xảy ra. Nó là việc xảy ra và nó xảy ra chỉ trong việc thiếu vắng bản ngã. Và bất kì khi nào bạn làm cái gì đó bản ngã trở thành ngày một được làm mạnh hơn. Bản ngã là người làm, và chứng ngộ xảy ra trong trạng thái vô làm. Nó đơn giản là việc hợp lí hoá về bạn là ai; vấn đề không phải là thành đạt. Bạn đã ở trong nó! Chỉ việc thức tỉnh, chỉ quay vào trong!
Thấy ra vấn đề, Phật thảnh thơi; ông ấy vứt bỏ tất cả các phương pháp. Đó là cái dụng duy nhất của phương pháp: bạn mệt mỏi về chúng, bạn cảm thấy hoàn toàn chán với chúng. Một ngày nào đó từ chán nản cực kì bạn vứt bỏ mọi phương pháp.
Tối hôm đó ông ấy đã vứt bỏ toàn thể việc tìm kiếm tâm linh của mình. Ông ấy đã vứt mọi tìm kiếm trần gian sáu năm trước đây, nhưng đó là cùng việc tìm kiếm, dù bạn tìm tiền hay thiền, dù bạn tìm quyền lực hay chứng ngộ, dù bạn theo đuổi danh vọng hay Thượng đế - nó là cùng một điều! Tâm trí cần đối thể nào đó để chạy theo. Tâm trí muốn cái gì đó để ham muốn. Nó muốn mục đích khách quan; mục đích khách quan đó là bất kì cái gì - XYZ, không thành vấn đề, bất kì cái gì cũng có tác dụng.
Thấy ra điểm này, "Đó là cùng tâm trí - ta đã từ bỏ thế giới, nhưng ta đã không từ bỏ tâm trí, và tâm trí là thế giới thực. Và sáu năm này ta chỉ thay đổi đối thể của ham muốn của ta, nhưng ta đã không vứt bỏ việc ham muốn. Thay vì tiền bạc, bây giờ ta ham muốn chứng ngộ. Thay vì quyền lực, bây giờ ta ham muốn chân lí tối thượng. Nhưng có khác biệt gì? Nó là cùng tâm trí ham muốn đó, cùng bản ngã tham vọng đó; thực tế, nó đã trở nên tinh tế hơn. Trước đây nó thô, bây giờ nó rất tinh tế..." Thấy điều đó, ông ấy cười. Sáu năm này ông ấy đã không cười chút nào, ông ấy đã nghiêm chỉnh. Ông ấy cười vào toàn thể cái lố bịch của nỗ lực.
Nỗ lực tâm linh còn buồn cười hơn nỗ lực thế gian. Nỗ lực thế gian có liên quan nào đó, nhưng nỗ lực tâm linh không có liên quan.
Ông ấy thảnh thơi - hiển nhiên, tự nhiên. Không phải ông ấy đã làm nỗ lực để thảnh thơi: thảnh thơi tới với ông ấy bởi vì không có gì để đạt tới, không có đâu mà đi. Thảnh thơi đơn giản tới với ông ấy; từ cõi bên kia cái gì đó giáng xuống. Ông ấy cảm thấy trong nghỉ ngơi sâu sắc.
Đêm đó ông ấy ngủ lần đầu tiên không mơ. Khi không có ham muốn, không có mơ; mơ là phản xạ của ham muốn. Đêm đó không có ác mộng; trong sáu năm ông ấy đã từng khổ vì nhiều ác mộng. Ác mộng đơn giản nói rằng bạn đang ham muốn những điều không thể được; do đó đêm của bạn bị quấy rối, giấc ngủ của bạn bị quấy rối. Không có nghỉ ngơi; nó là cơn sốt, nó bệnh hoạn, nó không lành mạnh. Lần đầu tiên trong đời ông ấy thảnh thởi và ngủ ngon, toàn bộ, như đứa trẻ nhỏ mới sinh ra.
Được nghỉ ngơi sâu sắc, đến sáng khi ông ấy mở mắt ra ngôi sao cuối cùng biến mất khỏi bầu trời. Thấy ngôi sao cuối cùng biến mất, dấu vết cuối cùng của bản ngã biến mấy trong ông ấy. Ông ấy đã tìm ra nó - nhưng ông ấy đã tìm ra nó mà không cần nỗ lực nào. Nó đã xảy ra, nhưng nó đã xảy ra không như mục đích, không như thành tựu - nó đã xảy ra từ thảnh thơi sâu sắc.
Nhưng nhớ lấy, đừng bắt đầu cố thảnh thơi; đó là điều ngớ ngẩn nhất trên thế giới. Và có nhiều người ngu viết sách về thảnh thơi. Tôi đã bắt gặp một cuốn sách - tên cuốn sách là Bạn phải thảnh thơi! Bây giờ chính từ 'phải' là đủ giữ bạn căng thẳng. Thảnh thơi không thể là "phải," nó không thể là nỗ lực được.
Thử một đêm đi ngủ, làm nỗ lực đi ngủ, và điều đó sẽ ngày càng trở thành không thể được cho bạn. Mọi đêm bạn đi ngủ rất dễ dàng. Nếu bạn muốn chịu chứng mất ngủ, đây là phương pháp chắc chắn để chịu chứng mất ngủ. Xoay và lật mình và thở dài và đếm cừu và nhảy trong phòng và tắm và làm Thiền Siêu việt nào đó. Và thế rồi tự nhiên giấc ngủ sẽ trở thành không thể được, bởi vì tất cả những điều này sẽ là quấy rối, sao lãng. Làm sao bạn đi ngủ được? Nếu ai đó hỏi bạn, bạn có bao giờ có khả năng giải thích được không? Làm sao bạn xoay xở được? Mọi đêm khi bạn rơi vào giấc ngủ bạn làm phép màu đấy! Bạn đi từ làm sang không làm, từ hành động sang vô hành động. Làm sao bạn xoay xở được điều đó? Có nghệ thuật nào không? Bạn có học nó không? Thủ thuật trong nó là gì? Thử nghĩ về nó, và thế thì bạn sẽ không bao giờ có khả năng ngủ cả.
Tôi đã nghe nói về một con rết - con rết có một trăm chân. Con rết đi dạo buổi sáng và một con nhện trở nên mê mải nhìn nó. Nhện ta phải là nhà toán học hay cái gì đó tựa như thế. Nó nói, "Bác ơi, bác có thể thoả mãn tò mò của tôi được không? Làm sao bác xoay xở được? Những một trăm chân! Chân nào đưa ra trước và chân nào đưa ra tiếp và rồi... những một trăm chân! Bác không ngã, bác không bị lẫn lộn sao? Bác có đếm bên trong không? Nếu như tôi mà có một trăm chân tôi chắc chắn tôi không thể nào bước được. Chân tôi chắc sẽ thành vướng vào nhau mất, tôi ngã ngay lập tức."
Con rết cười to. Nó nói, "Anh bạn nhà toán học ơi, anh bao giờ cũng hỏi những câu hỏi vô nghĩa! Anh biết rằng tôi xoay xở hoàn hảo - nhưng tôi chưa bao giờ nghĩ về nó cả. Để tôi nghĩ xem sao."
Thế là nó thử bước đi và nghĩ - và nó ngã ngay lập tức. Nó rất giận nhện và nói nói, "Này! Đừng bao giờ hỏi rết câu hỏi này lần nữa - bây giờ với cả đời tôi tôi sẽ bị rắc rối! Tôi chưa bao giờ nghĩ về điều đó, mọi sự diễn ra hoàn toàn tốt. Tôi chưa bao giờ nhìn và vấn đề này. Vì anh đã hỏi tôi, tôi sẽ không bao giờ còn thoải mái chừng nào tôi chưa tìm được câu trả lời. Thử hình dung nó ra xem... anh thấy tôi đang trong đống lộn xộn! Xin đừng bao giờ hỏi bất kì con rết nào. Anh đã làm cho tôi què cả đời. Bây giờ tôi nghĩ rằng tôi chẳng bao giờ sẽ có khả năng bước được. Một trăm chân! Tất nhiên anh đúng, và tôi không biết làm sao mọi thứ đã được quản lí."
Nếu ai đó hỏi bạn làm sao bạn đi ngủ, đừng cố tìm câu trả lời; bằng không bạn sẽ bị chứng mất ngủ từ chính ngày đó. Những người bị chứng mất ngủ, mọi điều họ cần là quên về giấc ngủ; không cần lo nghĩ về nó. Nếu bạn không cảm thấy buồn ngủ, cứ hạnh phúc, tận hưởng đi. Đọc cái gì đó, nghe nhạc, hát, nhảy múa, đi dạo - bạn may mắn hơn những người ngủ nhanh và ngáy. Nhưng quên tất cả về giấc ngủ đi. Ngắm sao, tận hưởng sao, cảm thấy bản thân mình may mắn hơn nhiều so với người khác, và bạn sẽ rơi vào giấc ngủ mà không có nỗ lực nào về phần bạn. Nhưng đừng làm nỗ lực nào.
Chứng ngộ là cái gì đó giống điều đó. Nó không phải là vấn đề làm nỗ lực.
Dharmapriya, bạn nói, "Với tôi điều đó cảm thấy như một quá trình rất chậm." Nó không phải là quá trình chút nào - nó là bước nhảy, bước nhảy lượng tử! Và nó chẳng liên quan gì tới việc học; nó là việc tháo dỡ. Bạn bị ước định. Chứng ngộ nghĩa là trở nên lại không bị ước định, lại trở thành đứa trẻ. Bạn đã là đứa trẻ một lần rồi cho nên bạn có thể lại là đứa trẻ lần nữa. Bạn chỉ phải gạt sang bên mọi loại rác rưởi mà bạn đã thu thập quanh bản thân mình. Bạn phải nhảy ra khỏi nó, có vậy thôi. Vấn đề không phải là quá trình học chậm, đơn giản đấy là việc thấy ra vấn đề.
Nhưng chúng ta tinh ranh, tâm trí rất tinh ranh. Nó không thể chấp nhận được sự kiện đơn giản là chúng ta vẫn muốn né tránh chứng ngộ. Chúng ta không muốn được chứng ngộ, chúng ta sợ sự kiện này, nhưng chúng ta tinh ranh và chúng ta không thể chấp nhận được điều đó. Do đó chúng ta tìm ra cách thức - cách tự lừa dối mình rằng nó là quá trình chậm chạp, quá trình rất chậm chạp; rằng điều đó cần không chỉ một kiếp sống mà nhiều kiếp để trở nên được chứng ngộ. Nó không cần thời gian chút nào đâu, nói gì tới một kiếp hay nhiều kiếp? Điều đó chẳng liên quan gì tới thời gian. Nó là ngay lập tức - nó có thể xảy ra bây giờ!
Thấy ra vấn đề đi. Cho phép thảnh thơi xảy ra, đừng cố thảnh thơi. Đơn giản thảnh thơi, đừng làm nó thành cái "phải." Nghỉ ngơi... và nếu bạn nghỉ ngơi bạn sẽ bắt đầu rơi vào trong vực thẳm của bản thể riêng của mình, và chẳng chóng thì chầy bạn sẽ đạt tới đáy đá của bản thân mình. Việc kinh nghiệm tảng đá đáy của bản thân bạn là được chứng ngộ, là vị phật, là một christ.
Đó là lí do tại sao tôi nhấn mạnh đi nhấn mạnh lại nó có thể xảy ra bất kì khoảnh khắc nào, chỉ để nhắc nhở bạn rằng tâm trí bạn rất láu cá. Nó có thể lừa người khác, nó có thể lừa bạn. Cẩn thận với tâm trí! Nó giữ bạn bị che mờ, nó chưa bao giờ cho phép bạn thấy mọi sự như chúng vậy.
Chứng ngộ là bản tính của bạn, do đó không có vấn đề học, không có vấn đề đạt tới đâu đó. Bạn đã ở đó, nó đã xảy ra. Nó là chính bản thể bạn, chính nền tảng của bạn. Nó ở trong mọi hơi thở của bạn và trong mọi nhịp đập trái tim bạn.
Câu hỏi thứ hai:
Thưa Thầy kính yêu,
Sao tôi không cảm thấy ngạc nhiên nào trong đời tôi? Tất cả dường như đờ đẫn và xám xịt.
Gyano, tôi đã cho bạn cái tên Gyano: Gyano nghĩa là tri thức. Bạn quá thông thái, bạn biết quá nhiều. Và khi người ta biết quá nhiều, cuộc sống mất đi phẩm chất của việc là huyền bí. Thế thì bạn không bao giờ ngạc nhiên bởi bất kì cái gì. Tri thức của bạn cứ cung cấp cho bạn mọi loại câu trả lời; thậm chí trước khi bạn hỏi, câu trả lời có đó, bạn dường như biết mọi thứ. Chẳng biết gì bạn cứ tin vào tri thức vay mượn, và dần dần, dần dần tri thức vay mượn đó thôi miên bạn nhiều tới mức bạn quên mất rằng bạn không biết. Bạn bắt đầu tin vào tri thức riêng của mình - và nó không phải là của riêng bạn, nó chỉ là được vay mượn. Bạn có thể đã đọc Kinh Thánh, Gita, Koran...
Krishna biết điều ông ấy nói tới, nhưng khi bạn đọc bạn không biết. Jesus biết điều ông ấy nói tới, nhưng khi bạn đọc Bài thuyết giảng trên núi bạn đơn giản thu thập, thu lấy lời - những lời không có nghĩa cho bạn chút nào, những lời không thể có nghĩa gì bởi vì nghĩa tới từ kinh nghiệm.
Jesus nói: Nếu ai đó tát vào má này của ông, chìa má kia ra cho người đó nữa. Bạn có thể đọc nó, đó là phát biểu đơn giản. Bạn thậm chí cố gắng tuân theo nó - hàng nghìn người Ki tô giáo đang cố tuân theo nó.
Tôi nghe nói về một thánh nhân Ki tô giáo, người thường nói quá nhiều về phát biểu này. Một người tinh nghịch tới và tát vào má thánh nhân này. Tất nhiên, theo đúng giáo huấn của mình, thánh nhân chìa má kia ra với hi vọng rằng bây giờ người này sẽ hiểu: "Anh ta sẽ thấy ta vĩ đại làm sao, từ bi làm sao, ân cần làm sao, đầy tình yêu làm sao!"
Nhưng người tinh nghịch này cũng là một kẻ xảo quyệt vĩ đại; nếu thánh nhân này vĩ đại thì anh ta cũng vĩ đại. Anh ta chẳng kém thánh nhân này theo bất kì cách nào. Anh ta tát thật lực vào má kia.
Bây giờ thế này thì quá thể! Thánh nhân lập tức nhảy lên anh ta và bắt đầu đấm đá túi bụi. Người tinh nghịch ngạc nhiên. Anh ta nói, "Ông làm gì thế? cái gì xảy ra cho giáo huấn của ông? Cái gì xảy ra cho Jesus?"
Ông ta nói, "Jesus đã nói: Nếu ai đó tát má này của ông, chìa má kia ra cho người đó. Ta chỉ có hai má thôi, cho nên giáo huấn của ông ấy chấm dứt - bây giờ ta tự do với giáo huấn. Ta sẽ cho anh biết ta là ai! Ta đã theo giáo huấn đích xác từng chữ, từng lời."
Có lần Phật được một người hỏi, "Thầy nói người ta nên tha thứ được bao nhiêu lần?"
Bây giờ, chính câu hỏi này là đủ chỉ ra phẩm chất của người này. Người đó nói, "Bao nhiêu lần...?" Khi bạn hỏi bao nhiêu lần, bạn không phải là người từ bi.
Phật nói, "Bẩy lần." Người này nói, "Được."
Bởi vì cách người đó nói, "Được," Phật nói, "Đợi đã - bẩy mươi lần!"
Người này cảm thấy chút ít ngần ngại về việc chấp nhận bẩy mươi lần, nhưng dầu vậy người này vẫn nói, "Được."
Phật nói, "Ta rút lại lời vừa rồi. Ông phải tha thứ vô hạn lần; ngay cả bẩy mươi lần cũng không có tác dụng. Cách ông chấp nhận nó, dường như là khi bẩy mươi lần qua rồi ông sẽ báo thù. Và ông có thể làm hại trong một cú đánh, ông có thể báo thù trong một cú đánh. Ông không phải là người từ bi. Ông không hiểu ta, vấn đề không phải là bao nhiêu lần."
Bạn có thể đọc Phật, The Dhammapada, bạn có thể đọc thuộc lòng nó mọi ngày; bạn sẽ trở nên thông thái. Mọi câu hỏi sẽ biến mất bởi vì bạn sẽ có tất cả các loại câu trả lời, nhưng tất cả những câu trả lời đó đều là vay mượn. Do đó chúng sẽ phá huỷ cái đẹp của cuộc sống và chúng sẽ phá huỷ khả năng của bạn về kính nể và ngạc nhiên, điều vốn là những phẩm chất tôn giáo tinh tuý nhất.
Nếu ai đó hỏi tôi phẩm chất tôn giáo nền tảng nhất là gì, tôi sẽ nói là ngạc nhiên. Và tri thức giết chết ngạc nhiên. Bạn bắt đầu biết về mọi thứ và bạn càng biết nhiều, cuộc sống của bạn sẽ càng đờ đẫn và xám xịt, bởi vì tất cả những bụi tri thức tụ lại quanh bạn làm cho tâm thức tựa tấm gương của bạn bị che mờ - có bao nhiêu tầng tri thức - tới mức bạn mất phẩm chất ngạc nhiên như trẻ con. Bạn không thể thấy được cái đẹp của hoa, bạn không thể thấy được cái đẹp của mặt trời lặn, bạn không thể thấy được phép màu của sự tồn tại. Và sự tồn tại đầy phép màu, và ngạc nhiên có ở mọi nơi, khắp xung quanh bạn.
Cứ nhìn, nhưng nhìn với mắt mở. Người thông thái là mù; người mù nhất trong sự tồn tại là người thông thái.
Gyano, tôi đã cho bạn cái tên này chỉ để nhắc nhở bạn lặp đi lặp lại rằng đó là vấn đề của bạn, đó là đặc tính chính của bạn. Gurdjieff thường nói với các đệ tử của ông ấy, "Điều đầu tiên cho đệ tử là biết đặc tính chính của mình là gì." Đặc tính chính của bạn là thông thái.
Nhìn quanh mà không mang gánh năng tri thức của bạn, và thế thì bạn loạng choạng liên tục va vào những ngạc nhiên mới và cuộc sống lại trở thành đáng sống, đáng hân hoan. Cuộc sống lại trở thành bí ẩn được yêu và được sống. Nó không phải là vấn đề để được giải, nó là bí ẩn để được sống.
"Các anh em," nhà thuyết giảng da mầu nói, "chủ đề của buổi thuyết giảng của tôi hôm nay là 'kẻ dối trá'. Bao nhiêu người trong giáo đoàn này đã đọc chương sáu mươi chín của Matthew?"
Gần như mọi cánh tay đều giơ lên.
"Các bạn là chính những người tôi muốn giảng cho," đức cha nói. "Không có chương đó!"
Nhưng không ai muốn chấp nhận rằng mình không biết. Chương sáu mươi chín của Matthew... Mọi người đều muốn giả vờ. Và tôi sẽ không nói rằng họ đã làm điều đó một cách rất có ý thức, có chủ định. Có thể họ đã nghĩ rằng họ đã đọc nó, có thể họ đã tin rằng họ đã đọc nó, và thấy nhiều cánh tay thế giơ lên họ phải được thuyết phục rằng đúng, có chương như thế.
Ngày xưa mãi ở miền Nam, một mục sư có một người da đen tên là Ezra là nội trợ. Ezra nhanh trí và tham vọng, nhưng anh ta không biết đọc viết.
Một chủ nhật mục sư thấy Ezra trong nhà thờ, viết nguệch ngoạc một cách rất siêng năng trong suốt buổi thuyết giáo. Sau đó, mục sư hỏi anh ta, "Ezra, anh làm gì trong nhà thờ?"
"Ghi chép ạ, thưa ngài. Tôi hăm hở học tập."
"Để tôi xem," mục sư nói, và ông ấy liếc nhìn ghi chép của Ezra, trông giống chữ Trung Quốc hơn là chữ Anh.
"Sao thế, Ezra," ông ấy rầy la, "điều này toàn vô nghĩa!"
"Tôi nghĩ thế mà," Ezra nói, "mọi lúc ngài đều giảng điều đó!"
Các nhà thuyết giảng của bạn đã đầu độc bạn. Tri thức của bạn đã phá huỷ bạn; nó đã lấy đi niềm vui đơn giản của việc không biết. Thu lại niềm vui đó của việc không biết đi. Đó là toàn thể mục đích của thiền: thoát ra khỏi tri thức như con rắn tuồn ra khỏi bộ da cũ của nó.
Tuột ra khỏi tri thức của bạn đi, Gyano, và thế thì cuộc sống đầy ngạc nhiên. Mọi khoảnh khắc bạn sẽ bắt gặp nhiều điều kì diệu thế. Hạt mầm trở thành chồi là phép màu. Nụ mở ra buổi sáng là phép màu. Hoa toả ra hương thơm của nó là phép màu. Đêm đầy sao... còn phép màu nào bạn cần nữa? Toàn thể sự tồn tại đều trong lễ hội thường xuyên!
Và dầu vậy bạn vẫn nói, "Tôi cảm thấy đờ đẫn và xám xịt và kéo lê?"
Thế thì bạn phải sai ở chỗ nào đó; không ai chịu trách nhiệm cho điều đó. Nhưng chúng ta níu bám lấy tri thức bởi vì nó đáp ứng cho bản ngã của chúng ta.
D.H. Lawrence đi dạo trong vườn với một đứa trẻ nhỏ. Và, như mọi đứa trẻ thường thế, nó hỏi, "Sao cây lại xanh?"
D.H. Lawrence là một trong những người tôi yêu và tôi kính trọng. D.H. Lawrence là một trong những người của thế kỉ này có sự sáng suốt vô cùng trong mọi thứ. Ông ấy đứng đó, nghĩ một chốc, nhắm mắt lại, thiền.
Đứa trẻ nói, "Câu hỏi đó khó thế cho bác sao? Bác không biết tại sao cây lại xanh à?"
D.H. Lawrence nói, "Cây xanh bởi vì chúng xanh."
Đứa trẻ nói, "Đúng rồi! Đó là câu trả lời đúng."
Nhưng bạn sẽ không đồng ý; không người thông thái nào sẽ đồng ý với D.H. Lawrence. Ông ta sẽ nói cây xanh bởi vì chất diệp lục hay cái gì đó vô nghĩa khác. Nhưng câu trả lời của ông này cực kì hay: "Cây xanh bởi vì chúng xanh!"
Và đứa trẻ sung sướng vô cùng. Nó nói, "Đúng rồi, đó là điều cháu cũng cảm thấy thế. Chúng ta đồng ý về điều đó!"
Vứt tri thức của bạn đi, trở nên giống trẻ con, và giành lại niềm vui của bạn trong cuộc sống. Hân hoan trong cuộc sống là tính chất sannyas. Tính chất sannyas của tôi không từ bỏ: nó là hân hoan, nó là lễ hội.
Câu hỏi thứ ba:
Thưa Thầy kính yêu,
Thầy đã hiểu được tôi. Bây giờ là lúc kể về bí mật kinh khiếp nhất của tôi! Tôi là một trong những người Polack của thầy. Phải làm sao?
Prem Veechi, đó là một trong những điều hay nhất về người Polacks mà tôi yêu và thích. Bạn không phải là người Polack đầu tiên đã tuyên bố điều đó. Asha đã viết một bức thư ngắn nói rằng, "Thưa Thầy kính yêu, tôi cũng là người Polack." Anupama đã viết một bức thư ngắn nói rằng người yêu của cô ấy, Amitabh, là người Polack. Và nhiều người khác. Điều này là hay!
Và xem điều người Anh đang làm gì. Một quí bà Anh, Prem Lisa, đã viết nói rằng, "Chúng tôi cao siêu cho nên chúng tôi có thể làm gì?"
Veechi, là người Polack là hay. Cái hay là có chút ít ngu xuẩn, không phải là cao siêu như người Anh.
Sao họ không có cục đá tủ lạnh ở Ba Lan? Bởi vì đàn bà có công thức đã chết.
Một người Polack tới New York để tìm danh vọng và giầu có. Khi anh ta đi dạo bên đường anh ta để ý thấy một cái thang dài lớn chống một bên của toà nhà, vươn mãi lên cao ngoài tầm mắt có thể thấy được. Anh ta bắt đầu trèo lên, nhưng một giọng nói lanh lảnh trong mây vọng xuống, "Trèo lên thang này để thành công!"
Có phần sốt ruột anh ta bắt đầu trèo lên, từng bậc một, đi lên trên đỉnh của toà nhà năm mươi tầng. Khi anh ta tới đó, một cậu con trai mắt xanh, tóc vàng mảnh khảnh ngồi trên gờ tường của toà nhà mỉm cười dịu dành với anh ta.
"Chào, đằng ấy!" cậu ta nói. "Tớ là Thuế đây!"
Câu hỏi thứ tư:
Thưa Thầy kính yêu,
Nếu Thượng đế là bà, sao thầy cứ gọi bà ấy là ông?
Và câu hỏi khác: Thầy nói người Anh là quí bà và người Italy, đàn bà. Thầy đặt phái nữ Đức ở đâu?
Prem Prageeta, phái nữ Đức chính xác là cái đó - phái nữ - không quí bà không đàn bà. 'Phái nữ' còn khoa học hơn và nhiều tính Đức hơn, nhiều tính học thuật hơn, trung lập; nó không có tiến hoá trong nó.
Và Thượng đế, thực tế, không ông không bà.
Cho nên nếu bạn nói ngài là ông tôi sẽ nói ngài là bà; nếu bạn nói ngài là bà tôi sẽ nói ngài là ông - đơn giản để làm cho bạn rối trí từ sự tin chắc của bạn.
Có lần chuyện xảy ra:
Phật vào một làng. Một người hỏi ông ấy khi ông
ấy vào làng này, "Thượng đế có tồn tại không?" Ông ấy nói, "Không, tuyệt đối không."
Đến trưa một người khác tới và người đó hỏi, "Thượng đế có tồn tại không?"
Và ông ấy nói, "Có, tuyệt đối có."
Đến tối người thứ ba tới và người đó hỏi, "Thượng đế có tồn tại không?"
Phật nhắm mắt và vẫn còn hoàn toàn im lặng. Người này cũng nhắm mắt. Cái gì đó được truyền trong im lặng đó. Sau vài phút người này chạm chân Phật, cúi mình, bày tỏ sự kính trọng và nói, "Thầy là người đầu tiên đã trả lời câu hỏi của tôi."
Bây giờ, người phục vụ của Phật, Ananda, rất phân vân: "Buổi sáng ông ấy nói không, đến trưa ông ấy nói có, đến tối ông ấy chẳng trả lời gì cả. Vấn đề là gì? Cái gì thực sự là chân lí?"
Cho nên khi Phật sắp đi ngủ, Ananda nói, "Trước hết thầy trả lời cho tôi đã; bằng không tôi sẽ không thể nào ngủ được. Thầy phải có chút ít từ bi với tôi nữa chứ. Tôi đã ở cùng thầy cả ngày. Ba người kia không biết về các câu trả lời khác, nhưng tôi đã nghe cả ba câu trả lời. Về tôi thì sao? Tôi bất an."
Phật nói, "Ta không nói với ông chút nào! Ông đã không hỏi, ta đã không trả lời ông. Người thứ nhất tới là người hữu thần, người thứ hai tới là người vô thần, người thứ ba tới là người bất khả tri. Câu trả lời của ta chẳng liên quan gì tới Thượng đế cả, câu trả lời của ta có cái gì đó liên quan tới người hỏi. Ta đã trả lời cho người hỏi; điều đó tuyệt đối không liên quan gì tới Thượng đế.
"Người tin vào Thượng đế, ta sẽ nói cho người đó bởi vì ta muốn người đó vứt bỏ ý tưởng về Thượng đế của mình, ta muốn người đó được tự do với ý tưởng Thượng đế của mình - điều được vay mượn. Người đó đã không kinh nghiệm. Nếu như người đó đã kinh nghiệm, người đó sẽ không hỏi ta; chắc đã không có nhu cầu.
"Người tin vào Thượng đế, người đó đang cố tìm khẳng định cho tin tưởng của người đó từ ta. Ta sẽ không nói có với người đó - ta không định xác nhận tin tưởng của bất kì ai. Ta phải nói không, ta phải phủ nhận, chỉ để phá huỷ tin tưởng của người đó, bởi vì mọi tin tưởng đều là rào chắn việc biết chân lí. Hữu thần hay vô thần, mọi đức tin, Hindu hay Ki tô giáo hay Mô ha mét giáo, tất cả mọi đức tin đều là rào chắn.
"Và người mà ta vẫn còn im lặng mới là người hỏi đúng. Người đó không có tin tưởng, do đó không có vấn đề phá huỷ cái gì. Ta giữ im lặng. Đó là thông điệp của ta cho người đó: Im lặng và biết. Đừng hỏi, không cần hỏi. Đó không phải là câu hỏi có thể được trả lời. Đó không phải là việc hỏi mà là việc truy tìm, niềm khao khát. Im lặng và biết. Ta cũng đã trả lời người đó; qua im lặng ta cho người đó thông điệp và người đó lập tức theo nó - người đó cũng trở nên im lặng. Ta nhắm mắt, người đó nhắm mắt; ta nhìn vào trong, người đó nhìn vào trong, và thế rồi cái gì đó xảy ra. Đó là lí do tại sao người đó được tràn ngập nhiều thế, người đó cảm thấy biết ơn nhiều thế, bởi lẽ đơn giản là ta đã không cho người đó câu trả lời trí tuệ nào. Người đó đã không tới vì bất kì câu trả lời trí tuệ nào; câu trả lời trí tuệ sẵn có rất rẻ. Người đó cần cái gì đó mang tính tồn tại - người đó cần việc nếm trải. Ta cho người đó việc nếm trải."
Nhớ điều này: Thượng đế không đàn ông không đàn bà. Ngài là cả hai hay ngài không là cả hai. Thượng đế là tổng hợp tối thượng của mọi đối lập. Đàn ông là một cực đoan, đàn bà là cực đoan khác. Thượng đế không là cực đoan, ngài là toàn thể sự tồn tại. Ngài đủ bao la để chứa mọi cái đối lập; mọi cái đối lập đều trở thành phần bù trong Thượng đế.
Cho nên đừng níu bám lấy câu trả lời của tôi; chúng không phải là câu trả lời đâu. Tôi không phải là thầy giáo chút nào. Tôi không ở đây để dạy cho bạn giáo điều nào đó, tín điều nào đó. Tôi đơn giản cố giúp bạn dỡ bỏ gánh nặng tri thức của bạn để cho bạn có thể im lặng cùng tôi. Và tôi đang vội bởi vì tôi muốn sớm đi vào im lặng, cho nên bạn cũng phải nhanh chóng lên. Đừng nấn ná quá nhiều. Đừng cứ trì hoãn bởi vì tôi sẽ không nói mãi mãi đâu. Tôi muốn sớm là im lặng. Thế thì bạn có thể ngồi trong im lặng cùng tôi, bạn có thể hát, bạn có thể chơi nhạc, bạn có thể nhảy múa, nhưng tôi muốn dừng tất cả các loại trao đổi trí tuệ giữa bạn và tôi. Tôi muốn có liên hệ về sự tồn tại với bạn. Tôi đơn giản chuẩn bị nền tảng - tôi đang nhổ mọi cỏ dại đi.
Cho nên điều đó là tuỳ: dù niềm tin của bạn là bất kì cái gì tôi đều sẽ phá huỷ nó. Tôi chống lại mọi niềm tin. Đó là lí do tại sao bạn sẽ thấy các tu sĩ Ki tô giáo chống lại tôi, giáo hoàng Cơ đốc giáo chống lại tôi, shankaracharya Hindu chống lại tôi, người Mô ha mét giáo chống lại tôi, ngay cả người cộng sản cũng chống lại tôi; bởi lẽ đơn giản là tôi chống lại mọi niềm tin, cộng sản hay Cơ đốc giáo, Hindu hay Phật giáo, chả thành vấn đề gì - niềm tin là niềm tin.
Tôi muốn bạn ở trong trạng thái không tin, trong trạng thái không biết. Tôi muốn bạn vận hành từ trạng thái không biết, từ hồn nhiên đó. Chỉ trong hồn nhiên đó bạn mới có khả năng biết. Cho nên nếu bạn có cỏ dại cộng sản trong bạn tôi sẽ nhổ chúng ra. Nếu tôi cần giúp đỡ của công cụ Cơ đốc giáo, tôi sẽ dùng công cụ Cơ đốc giáo để nhổ tất cả cỏ dại cộng sản. Nếu bạn là người Cơ đốc giáo và công cụ cộng sản là cần, tôi sẽ dùng công cụ cộng sản để nhổ cỏ dại Cơ đốc giáo.
Chức năng của tôi ở đây là chức năng của nhà giải phẫu. Tôi không mấy quan tâm tới công cụ nào được dùng - việc giải phẫu phải được thực hiện. Cái gì đó phải được kéo ra khỏi bạn. Mảnh đất của bạn phải được dọn sạch hoàn toàn mọi sỏi đá, mọi cỏ dại. Chỉ thế thì bản tính của bạn mới bắt đầu mọc hoa hồng.
Cho nên bạn sẽ bị phân vân. Nhiều lần bạn sẽ thấy các phát biểu của tôi mâu thuẫn - chúng thế đấy, và tôi không muốn che giấu sự kiện này. Chúng là mâu thuẫn, chúng là ngớ ngẩn! Bởi vì tôi sẽ nói điều này vào khoảnh khắc này và tôi sẽ mâu thuẫn trong khoảnh khắc tiếp. Và tôi không nhất quán tất cả đâu - hoặc tôi chỉ nhất quán trong một thứ: về sự không nhất quán của tôi, đó là nhất quán duy nhất của tôi. Tôi không nhất quán một cách nhất quán, có vậy thôi. Tôi bao giờ cũng mâu thuẫn, bởi lẽ đơn giản là bạn đã tới đây từ những nền tảng khác nhau và tôi đang phá huỷ đi mọi nền tảng, mọi ước định. Cho nên điều đó là tuỳ ở bạn.
Thượng đế không đàn ông không đàn bà. Thực tế, Thượng đế không phải là người chút nào. Chính ý tưởng về Thượng đế là người là lấy con người làm trung tâm. Không có Thượng đế, thực tế, chỉ có tính thượng đế. Vứt ý tưởng Thượng đế như một người đi. Tất cả các bạn đều có cái ý tưởng trẻ con đó về Thượng đế như một siêu cha ngồi đâu đó trên ngai vàng trên không trung, co kéo dây của mọi người - người điều khiển con rối hay cái gì đó, kiểm soát, quản lí, một siêu chủ, nhà quản lí vĩ đại, kĩ sư, kiến trúc sư. Bạn có ý tưởng này về Thượng đế.
Thượng đế không là người chút nào; Thượng đế là hài hoà tối thượng của sự tồn tại. Nhớ tới hài hoà này, hoà hợp, âm nhạc, giai điệu, xa xăm, tiếng hót xa xa của con chim cúc cu... và có tính thượng đế trong nó. Tiếng chim này... và có tính thượng đế trong nó. Im lặng này ở đây trong đó các bạn tất cả đều bị nhấn chìm... và có tính thượng đế trong nó. Tính thượng đế chắc chắn tồn tại.
Tôi hoàn toàn đồng ý với H.G. Wells; ông ấy đã đưa ra một trong những phát biểu sâu sắc nhất về Phật mà đã từng được đưa ra. Ông ấy nói rằng Phật là người vô thượng đế nhất vậy mà lại là người có tính thượng đế nhất đã từng bước đi trên trái đất. Người vô thượng đế nhất và vậy mà lại là thượng đế nhất?
Vâng, đó là cách sự tồn tại hiện hữu. Nó là sự tồn tại vô thượng đế những cực kì có tính thượng đế. Tính thượng đế phải được ghi nhớ, Thượng đế phải bị quên đi. Nếu bạn nhớ Thượng đế bạn sẽ đi vào nhà thờ và vào đền chùa và tới giáo đường hồi giáo và bạn sẽ làm đủ mọi thứ ngu xuẩn đã từng được làm qua nhiều thế kỉ. Nếu bạn nhớ tới tính thượng đế thế thì vấn đề không phải là đi tới Kaaba hay Kashi; thế thì vấn đề là sống nó. Thế thì sống theo cách có tính thượng đế. Sống trong hài hoà, sống đẹp, sống thẩm mĩ, sống nhạy cảm, sống đáng yêu. Để cho cuộc sống của bạn là chuyện tình vô cùng.
Thế thì không cần lời cầu nguyện, bởi vì không có ai nghe nó. Vấn đề là thiền, không phải là lời cầu nguyện. Thế thì đừng cứ kêu gọi Thượng đế; bạn làm phí thời gian của mình. Im lặng, ngày một im lặng hơn, và sống từ im lặng đó, hành động từ im lặng đó.
Gặp gỡ mọi người và con vật và cây cối và tảng đá với sự tôn kính sâu sắc vì tất cả đều thiêng liêng.
Sự tồn tại không là gì ngoài Thượng đế. Sự tồn tại là đồng nghĩa với Thượng đế.
Câu hỏi thứ năm:
Thưa Thầy kính yêu,
Tôi là một du khách. Tôi ở đây chỉ trong một ngày. Tôi có thể cũng nhận được ân huệ của thầy không?
Tom, vậy là bạn đã tới! Tôi bao giờ cũng chờ đợi. Dick và Harry đâu? Và bạn từ California tới - tất nhiên, bạn không thể từ đâu khác được. Vùng đất California chỉ bao gồm các du khách!
"Du khách" là một loài mới: họ không phải là người thường. Đó là phát triển mới, đột phá mới - hay đột quị mới. Du khách là một loại người kì lạ: người đó bao giờ cũng xô đi chẳng nơi nào, người đó không biết tại sao - từ chỗ này sang chỗ khác. Khi người đó ở Kabul người đó nghĩ về Pune, khi người đó ở Pune người đó nghĩ về Goa, khi người đó ở Goa người đó nghĩ về Kathmandu. Người đó không bao giờ ở chỗ người đó ở, người đó ở đâu đó khác; người đó ở tất cả mọi chỗ ngoại trừ chỗ người đó đang ở. Người đó chưa bao giờ ở nhà. Bạn sẽ không bao giờ tìm thấy người đó ở nhà riêng của mình; người đó bao giờ cũng đi đâu đó khác, người đó bao giờ cũng mơ về những chỗ khác.
Du khách cứ bỏ lỡ mọi thứ; người đó đang vội vàng tới mức người đó không thể thấy được cái gì. Để thấy mọi thứ bạn phải có chút ít thảnh thơi hơn, chút ít nghỉ ngơi hơn. Nhưng du khách bao giờ cũng đi. Người đó sẽ ăn sáng ở New York, ăn trưa ở London, và người đó sẽ tiêu hoá bữa tối ở Pune!
Người đó mang máy ảnh, không tránh khỏi, vì người đó không thể thấy được cái gì ngay bây giờ, cho nên người đó cứ chụp ảnh. Về sau người đó làm album - người đó đi lang thang và làm album! Và thế rồi về sau, khi mọi chuyện qua rồi, người đó nhìn vào những đỉnh Himalaya, bãi biển Goa - và khi người đó có đó người đó lại không có đó! Máy ảnh làm việc của người đó. Người đó không cần có đó; thực tế, sao người đó phải bận tâm chút nào? Người đó có thể mua những bức ảnh này ở bất kì chỗ nào, những ảnh tốt hơn người đó có thể chụp bởi vì người đó là nghiệp dư; nhà chuyên nghiệp đã chụp ảnh rồi. Người đó có thể có những quyển album đẹp và, ngồi ở nhà, người đó có thể nhìn chúng. Nhưng bây giờ vấn đề là ở chỗ người đó không thể ngồi xuống được.
Đó là một trong những phẩm chất mà vài người hoàn toàn bị mất; họ không thể ngồi được. Họ phải làm cái gì đó, họ phải đi đâu đó, và họ phải đi nhanh. Họ không muốn mất thời gian - và họ đang đánh mất cả đời mình trong việc không làm mất thời gian! Họ sẽ không ca ngợi cái gì bởi vì ca ngợi cần thân thiết.
Nếu bạn muốn ca ngợi bông hoa bạn phải ngồi bên cạnh bông hoa, bạn phải thiền, bạn phải cho phép hoa có tiếng nói của nói. Bạn phải kinh nghiệm niềm vui, điệu vũ của bông hoa trong mặt trời, trong gió, trong mưa. Bạn phải thấy tất cả các tâm trạng của hoa trong sáng, trong trưa, trong mặt trời nóng, trong tối, trong trăng tròn. Bạn phải thấy tất cả các tâm trạng của hoa. Bạn phải trở nên quen thuộc, bạn phải tạo ra tình bạn. Bạn phải nói "xin chào" với bông hoa; bạn phải đi vào đối thoại, đối thoại mang tính tồn tại. Chỉ thế thì hoa mới có thể lộ ra bí mật của nó cho bạn.
Nhưng du khách là bệnh hoạn. Sao người đó phải vội vàng? - bởi lẽ đơn giản là người đó không biết phải làm gì với bản thân mình nếu người đó bị bỏ lại một mình, nếu người đó không đi đâu cả, nếu người đó chỉ ngồi im lặng. Người đó không biết phải làm gì với mình. Người đó cảm thấy vụng về, lúng túng; người đó phải làm cái gì đó.
Con người đã trở thành người làm. Con người đã mất phẩm chất của việc là nhân chứng, người quan sát.
Du khách không thể hiểu được cách tiếp cận Thiền, cách tiếp cận Phật giáo tinh hoa của việc ngồi im lặng không làm gì cả, xuân tới và cỏ tự nó mọc lên.
Thiền nhân ngồi trong nhiều năm không làm gì - chỉ ngồi, quan sát... điều ở bên ngoài và điều ở bên trong, quan sát hơi thở của họ...
Bây giờ, du khách sẽ nghĩ đây tuyệt đối là nực cười. Sao quan sát hơi thở của bạn? Phỏng có ích gì về tất cả những điều này? Sao không xem ti vi, xem phim kinh rợn nào đó? Họ dính chặt vào ghế chỉ khi ti vi đưa họ vào câu chuyện hành hạ nào đó, vào trong sát hại nào đó, vào trong cuộc truy hoan dục nào đó, vào trong cái gì đó để cho họ có thể trở thành người tham gia. Họ không còn là khán giả nữa, họ trở nên bị đồng nhất với các nhân vật. Họ bắt đầu trở thành một phần của câu chuyện.
Bây giờ những vở kịch mới đang được xây dựng ở phương Tây trong đó khán giả có thể tham gia, bởi lẽ đơn giản là khán giả không thể ngồi ba tiếng được, cho nên họ được phép lên sân khấu. Ít nhất họ cũng có thể lên sân khấu từ phía này và xuống sân khấu từ phía kia, và vở kịch vẫn tiếp diễn. Hay họ có thể nói cái gì đó, họ có thể có tán gẫu chút ít với diễn viên - trên sân khấu! Bây giờ họ thậm chí còn phát triển những kĩ thuật mới nơi sân khấu phải ở giữa và nếu bất kì ai muốn tới, ngồi trên sân khấu, làm cái gì đó, làm vài tư thế yoga thì cũng được. Bây giờ trong vở kịch của Shakespearean ai đó tới và đứng lộn đầu xuống đất... điều đó sẽ có ích! Những người rơi vào giấc ngủ sẽ thức dậy - cái gì đó đang xảy ra! Bằng không ai muốn xem kịch Shakespearean? Các đại học đã làm cho mọi người chán xem Shakespeare; mọi người bị kết thúc với Shakespeare. Một khi họ ra khỏi đại học họ thậm chí không muốn nghe tới cái tên Shakespeare. Nó có cảm giác như một từ bẩn! Nhưng lí do thực là ở chỗ mọi người không thể ngồi đó trong ba giờ được; họ phải làm cái gì đó. Họ phải được phép có hành động nào đó; thế thì họ có thể ngồi.
Một phẩm chất kì lạ đã xảy ra cho nhân loại, một phẩm chất rất không lành mạnh: rằng không ai có thể ngồi im lặng được. Và đó là điều thiền tất cả là gì.
Bạn hỏi tôi, "Tôi là khách du lịch. Tôi ở đây chỉ một ngày."
Tôi biết ơn là bạn ở đây một ngày, Tom, bởi vì có những khách du lịch không ở đây thậm chí lấy một ngày.
"Tôi cũng có thể nhận được ân huệ của thầy chứ?" bạn hỏi.
Ân huệ của tôi là sẵn có, nhưng bạn có sẵn có cho ân huệ của tôi không?
Một khách du lịch Mĩ nhìn chăm chăm vào miệng núi lửa Hi Lạp. "Nó trông như địa ngục," anh ta nói.
"A, anh người Mĩ," người hướng dẫn của anh ta nói, "ông đã từng ở mọi nơi!"
Bạn đang đi đâu? Và vội gì? Bạn không thể ở đây lâu hơn chút nữa được sao? Bạn sẽ đi tới Goa - điều đó gần như là chắc chắn, điều đó là dự đoán được. Bạn sẽ làm gì ở Goa? Bạn có thể làm mọi thứ ngu xuẩn đó ở đây!
Chúng tôi cai quản gần một trăm nhóm trị liệu - để làm gì? Chỉ để cho những người không thể ngồi im lặng được, chỉ để làm mệt mỏi họ. Cho nên họ bị đẩy và kéo và họ được xoa bóp và được làm Rolf. Bạn có biết cái mới nhất ở địa ngục là gì không? - Rolf đấy! Học nó ở đây đi bởi vì nếu không bạn sẽ khó khăn ở đó. Ida Rolf đã chết và xuống địa ngục rồi; bây giờ bà ấy đang đào tạo mọi người ở đó! Nhưng chúng tôi đã quản lí đủ mọi loại nhóm ở đây. Nếu bạn trải qua một trăm nhóm này và bạn có thể sống sót, thế thì bạn không cần sợ địa ngục chút nào. Thực tế, quỉ và đệ tử của nó sẽ sợ bạn đấy! Khoảnh khắc chúng thấy những người mặc áo da cam tới chúng sẽ đóng cửa lại. Chúng sẽ nói, "Đi ra chỗ khác đi!"
Và chúng tôi làm đủ mọi thứ ngu xuẩn với tri thức chuyên gia. Ở Goa bạn sẽ chỉ là người nghiệp dư! Ở đây chúng tôi có những chuyên gia giỏi nhất trên thế giới - và giải quyết cả gói!
Tom, ở đây thêm chút nữa đi...
Câu hỏi thứ sáu:
Thưa Thầy kính yêu,
Tôi không thể quyết định được liệu tôi muốn là nhà tâm thần hay là tác giả.
Veetrag, sao không tung súc xắc cho điều đó - mặt hay sấp? Hiểu chưa...?
Câu hỏi thứ bẩy:
Thưa Thầy kính yêu,
Tôi nghĩ tôi đã tìm ra cái hộp-a xinh-a, nhưng cô ấy biến nó thành cái hộp-a băng-a. Nghiệp này là gì mà cậu con trai Do Thái New York phải làm việc với đàn bà Đức?
Prem Samvid, mọi hộp-a xinh-a chung cuộc đều biến thành hộp-a băng-a; điều đó không là gì đặc biệt về bạn cả. "Hộp-a xinh-a" chỉ là cái nhãn - "hộp-a băng-a" là thực tại! Nhưng bạn ngu, bạn cứ bị những cái nhãn lừa. Không ai khác chịu trách nhiệm cho điều đó.
Mọi hộp-a băng-a đều mang mẽ ngoài đẹp với chữ chữ đèn neon lớn: HỘP-A XINH-A. Một khi bạn bị bắt, thế thì bạn biết: mọi đàn bà đều là ni!
Hattie và Aretha đang đứng ở góc phố nói chuyện thì hai xơ đi qua.
"Này," Hattie hỏi, "sao người ta gọi họ là quí bà xơ nhỉ?"
"Vì," Aretha đáp, "họ chẳng có gì, họ không được gì, và chưa bao giờ được gì cả."
"Chẳng ngạc nhiên gì họ mặc đồ tang!"
Nhưng mọi đàn bà về căn bản đều là ni - và không đàn ông nào là sư! Đó là rắc rối. Thượng đế thích rắc rối! Ngài tạo ra những câu đố, câu đố lắp hình. Không có cách nào để giải chúng; người ta đơn giản học chấp nhận.
Samvid, bạn chấp nhận cái hộp-a băng-a. Và đang là mùa hè và bạn sẽ cần cái hộp-a băng-a! Và khi mùa đông tới, chúng ta sẽ xem. Ai biết về ngày mai? Đến lúc đó bạn có thể bị lừa bởi cái hộp-a khác.
Và điều đó chẳng liên quan gì tới nghiệp; nó đơn giản là ngu xuẩn cực kì của tâm trí con người. Đàn bà bao giờ cũng hấp dẫn khi họ không sẵn có cho bạn. Họ là những kẻ cám dỗ, tất cả họ đều làm say đắm. Điều đó là tự nhiên, điều đó tới một cách tự nhiên, một phần của nữ tính của họ. Và đàn ông thường xuyên bị lừa, lặp đi lặp lại. Một khi đàn ông bị lừa, anh ta nghĩ trong vài ngày, trở nên rất khôn ngoan - nhưng chỉ trong vài ngày thôi. Khôn ngoan đó không kéo dài lâu; sau vài ngày anh ta lại bị lừa. Anh ta bắt đầu nghĩ, "Có thể tất cả đàn bà không như nhau." Nhưng tôi bảo bạn: mọi đàn bà đều như nhau và mọi đàn ông đều như nhau!
Nhận biết nhiều hơn đi. Hoặc chấp nhận mọi thứ như chúng vậy... thế thì bạn không khổ về nó bởi vì bạn không có mong đợi thêm; bạn biết đây là cách mọi sự sắp xảy ra - chấp nhận sâu sắc mọi thứ như chúng vậy. Hay, không bị lừa lần nữa, nếu bạn may mắn thoát ra khỏi cái bẫy lần này - điều không dễ dàng, điều rất khó. Chui vào bẫy bao giờ cũng dễ dàng.
Và cái đẹp là ở chỗ chính con người mới cố theo mọi cách có thể để bị sập bẫy. Đàn bà biết không cần phải theo đuổi bạn, cô ấy đơn giản đợi. Cô ấy tin hoàn hảo vào cái ngu xuẩn của bạn, rằng bạn sẽ tới. Cô ấy càng xa cách, bạn càng bị hấp dẫn nhiều hơn. Một khi đàn bà bắt đầu theo đuổi bạn, bạn sẽ trốn mất, bạn sẽ trở nên sợ. Điều đó giống như bẫy chuột chạy theo sau chuột! Bẫy chuột đơn giản ngồi đó, hoàn toàn biết rõ rằng chuột nhất định tới. Chúng có thể đi đâu khác được? Và chúng đi vòng tròn... Và bẫy chuột có mọi quyến rũ - bánh mì và bơ và mọi thứ... mì sợi spaghetti! Và một khi chuột vào bẫy rồi, không có lối thoát - không đường ra!
Jean-Paul Sartre đã định nghĩa địa ngục là "Không đường ra." Một khi bạn vào rồi, bạn ở đó mãi mãi, bạn không thể thoát ra được khỏi nó. Đó là lí do tại sao nó được gọi là địa ngục. Và ngay cả với cơ hội nào đó bạn thoát ra khỏi nó, bạn sẽ cảm thấy rất cô đơn. Bạn đã trở nên quen thuộc với thoải mái của cái bẫy chuột, với an ninh. Có an ninh nào đó; nếu bạn ở bên trong bẫy chuột, không mèo nào có thể bắt được bạn. Bạn thấy an ninh đó, an toàn đó! Bên ngoài bẫy chuột bao giờ cũng có nguy hiểm. Cho nên chẳng chóng thì chầy bạn sẽ đi vào trong cái bẫy chuột khác - với mầu sắc khác. Tóc sẽ khác, mũi sẽ khác, thân thể sẽ khác - vài cái khác biệt đó thôi, nhưng bên trong vẫn là một.
Một khi điều này được hiểu - rằng mọi đàn ông và mọi đàn bà đều mang cùng một chương trình - một khi điều này được hiểu, bạn có thể giải chương trình cho bản thân mình, bạn có thể giải ước định cho bản thân mình. Thế thì bạn có thể vẫn còn ở cùng người đàn bà; không có vấn đề gì về nó. Cô ấy đã biến thành cái hộp-a băng-a bởi vì bạn vẫn muốn cô ấy là cái hộp-a xinh-a. Nếu bạn không muốn cô ấy là cái hộp-a xinh-a, thế thì cô ấy là gì đâu có thành vấn đề? Cứ để cô ấy là cái hộp-a xinh-a hay cái hộp-a băng-a - điều đó hoàn toàn tốt! Bạn trở thành bình thản và thanh bình.
Và cùng điều đó là vấn đề với đàn bà từ phía bên kia. Cô ấy nghĩ đi nghĩ lại rằng người đàn ông này sẽ khớp, người đàn ông này sẽ chuyển giao hàng hoá. Không đàn ông nào chuyển giao hàng hoá cả, không đàn ông nào có thể chuyển giao được, điều đó ở bên ngoài năng lực của họ. Không đàn ông nào thực sự chịu trách nhiệm, nhưng mong đợi của bạn là cao tới mức không ai có thể đáp ứng được chúng. Chúng là điều không thể được; do đó mọi người đều thất bại. Mọi đàn bà chẳng chóng thì chầy sẽ tìm thấy ông chồng sợ vợ và không gì khác. Và ai yêu người chồng sợ vợ? Không đàn bà nào có thể yêu chồng sợ vợ cả.
Cứ nhìn cuộc sống của bạn mà xem, dù bạn là đàn ông hay đàn bà, quan sát chương trình của bạn, chương trình sinh học của bạn. Nhận biết về nó đi để cho nó có thể được hoá giải chương trình. Thế thì dù bạn là bất kì cái gì, bạn sẽ tự do với nó bởi vì bạn sẽ tự do với mong đợi.
Câu hỏi cuối cùng:
Thưa Thầy kính yêu,
Tôi là người Nga. Thầy có thể kể cho tôi chuyện cười về người Nga không?
Darshan, Tôi chưa bao giờ keo kiệt về chuyện cười đâu. Nếu bạn hỏi tôi một chuyện tôi sẽ kể cho bạn hai chuyện. Chuyện thứ nhất:
Brezhnev, người đứng đầu Đảng cộng sản Nga, mời người mẹ cao tuổi của mình rời khỏi làng nơi bà ấy bao giờ cũng sống để tới thăm ông ấy ở Moscow. Khi bà ấy tới, ông ta tự hào chỉ cho bà ấy căn hộ xa hoa khổng lồ của mình trong điện Kremlin... những tấm thảm Pec xích nhập khẩu vô giá, đồ đạc Thuỵ Điển nhập khẩu, đồ bạc cổ và bộ đồ ăn pha lê, và máy tiết kiệm lao động mới nhất từ Mĩ.
"Đẹp thật, con," bà ấy nói.
"Chưa phải tất cả đâu, mẹ," ông ta đáp lại.
Thế rồi ông ta đưa bà ấy vào chiếc xe ô tô khổng lồ có người lái đi tới toà biệt thự vùng nông thôn của ông ta ở ngoài Moscow và chỉ cho bà ấy khu rừng tư của mình, bể bơi, đàn ngựa đua và đội ngũ năm mươi người phục vụ nội trợ.
"Rồi mẹ nghĩ thế nào về tất cả những điều này?" ông ta hỏi, vừa khoát tay quanh khu bất động sản.
Mẹ ông ta trông hơi lo nghĩ và thì thào, "Nhưng, Leonid này, con sẽ làm gì khi người cộng sản quay lại?"
Và chuyện thứ hai:
Ivan, một cậu nhỏ người Nga, gặp khó khăn lớn trong việc hiểu thấu các nguyên lí cơ sở của chủ nghĩa cộng sản Xô viết. Sau nhiều giờ hướng dẫn, bố cậu ta cuối cùng nói với cậu ta, "Này, nhìn vào nó theo cách này đi. Cứ tưởng tượng rằng tao, bố mày, là đảng, rằng mẹ mày là đất mẹ, rằng anh và chị mày là công đoàn và mày là nhân dân."
Ivan vẫn không thể hiểu được mối quan hệ giữa các thể chế này, và trong cơn cuồng nộ bố nó khoá trái nó vào bên trong tủ trong phòng ngủ của bố mẹ.
Muộn hơn trong đêm đó, quên mất Ivan vẫn ở đó, bố nó làm tình với mẹ nó. Khi nó cuối cùng được thả ra bởi người bố bối rối vào sáng hôm sau, Ivan kêu lên:
"Bây giờ con biết điều bố ngụ ý rồi, bố ạ. Đảng hiếp đất mẹ trong khi công đoàn ngủ và nhân dân đứng đó và chịu khổ!"
Đủ cho hôm nay.
